มารู้จัก แหนเเดง พื้นน้ำดูเเลง่ายสารพัดประโยชน์

แหนเเดง หรือ Azolla (ชื่อทางวิทยาศาสตร์ Azolla spp.) เป็นพืชยอดฮิตของชาวเกษตรในยุคนี้ ประโยชน์ของมันคือ เลี้ยงง่าย ต้นทุนต่ำ ให้ผลผลิตเยอะ ที่สำคัญมีประโยชน์ต่อพืชผักเเละสัตว์ด้วย Inzpy จะพาทุกคนไปรู้จักประโยชน์เเละขั้นตอนการเพาะเลี้ยงเเหนเเดงกันค่ะ

ถึงเเม้ว่าเเหนเเดงจะเป็นพืชกลุ่มเฟิร์นน้ำขนาดเล็ก เเต่คุณประโยชน์ของมันเยอะมากเกินขนาดของมันจริง ๆ ค่ะเพราะมันโปรตีนสูงถึง 21.4–28.5% รวมถึงมีกรดอะมิโนที่จำเป็นต่อสัตว์ จึงถูกใช้เป็นอาหารไก่ ลดต้นทุนอาหารสัตว์กันอย่างแพร่หลาย สามารถใช้เป็นปุ๋ยพืชสด หรืออาจจะนำมาตากแห้ง ประมาณ 1-2 วัน เท่านี้ก็สามารถเก็บแหนแดงไว้ใช้ได้นานเป็นปีเลย แต่ก็ไม่ควรเก็บไว้เกิน 1 ปีเพราะอาจเกิดเชื้อราและทำให้สารอาหารลดลงได้ ขั้นตอนการเพาะเลี้ยงก็ไม่ยุ่งยาก สามารถเลือกภาชนะให้เหมาะสมต่อการใช้งานในพื้นที่จำกัดอย่างบ้านของคุณได้ เช่น กะละมัง, หรือกระถางเลี้ยงบัว เป็นต้น

มาดูขั้นตอนการเพาะเลี้ยงเเหนเเดงกันค่ะ 

1. เตรียมสถานที่เเละภาชนะสำหรับเพาะเลี้ยง สถานที่ต้องเป็นที่ร่มสักหน่อยได้รับเเสงประมาณ 40-50% หากเป็นพื้นที่กลางเเจ้งหรือเเดดจัด ควรป้องกันเเสงด้วยซาเเรน

2. เตรียมดิน 4 ส่วน + มูลสัตว์ 1 ส่วน (4:1) เป็นดินกระสอบตามร้านเกษตรหรือจะเป็นมูลสัตว์ มูลไส้เดือน มูลหมูหรือไก่ มูลวัวอัดเม็ด ที่สามารถหาได้เเละสะดวกต่อการใช้งาน

3. จากนั้นผสมให้เข้ากัน เทลงในภาชนะหรือหากบ้านของคนเป็นสวนเเล้วมีพื้นที่พอในการขุดบ่อดินควรรองพลาสติกให้มีความสูงประมาณ 5-10 เซนติเมตร

4. เติมน้ำให้ท่วมดินประมาณ 10 เซนติเมตร จากนั้นทิ้งไว้ 1-2 คืน (ขั้นตอนนี้หากมีจุลินทรีย์สังเคราะห์แสงสามารถเติมได้ เพื่อเร่งในการย่อยสลายของมูลสัตว์)

5.ก่อนจะใส่เเหนเเดงควรตักเอาเศษดินออกก่อน ใส่เเหนเเดงลงไปในปริมาณที่พอใจ ควรใส่ประมาณ 50-60% ของพื้นที่เพาะเลี้ยงพอ

6. หลังจากนั้น 1-2 สัปดาหฺ เเหนเเดงที่ปลูกจะเติบโตมาใช้ประโยชน์ได้ หรือจะทำการเพาะขยายพันธุ์ต่อไปได้ ทั้งนี้ไม่ควรปล่อยให้เเหนเเดงเเน่นเกินไป อาจจะทำให้ส่วนอื่นไม่ได้รับเเสง ทำใหเกิดการเน่าเเละเป็นที่หลบซ่อนของหนอนเเละเเมลงได้

การดูเเล เเหนเเดงต้องการธาตุอาหารหลักเหมือนพืชสีเขียวชนิดอื่น ๆ ยกเว้นไนโตรเจน รวมทั้งต้องการฟอสฟอรัสที่มีความจำเป็นในการเจริญเติบโต ถ้าปริมาณฟอสฟอรัสในดินต่ำเกินไปจะส่งผลให้ตรึงไนโตรเจน ดังนั้นควรใส่มูลสัตว์ประมาณ 100 กรัมเป็นประจำทุก ๆ 2-3 สัปดาห์

ข้อเสียของเเหนเเดง
ใช่ว่าจะมีข้อดี เเหนเเดง เมื่อเเพร่กระจายมากลำต้นจะปกคลุมผิวน้ำทั้งผืน ทำให้เเสงเเดงส่องไม่ถึง ส่งผลต่อการสังเคราะห์เเสง เเละการเจริญเติบโตของพืชใต้น้ำ ทำให้ออกซิเจนละลายน้ำน้อยลง ส่งผลต่อสัตว์น้ำจำพวกปลาทำให้ตายง่าย เเละไม่ควรปล่อยในลำน้ำ ลำธารธรรมชาติ หรือสาธารณะ เนื่องจากไนโตรเจนที่สูงเเละขยายพันธ์ุเร็ว หากเเหนเเดงขยายตัวหนาเเน่นเกินไปอาจจะทำให้เเหล่งน้ำเน่าเสียเเละเป็นพิษได้

นอกจากนี้ เเหนเเดง ยังสามารถเอามาประกอบอาหารได้ โดยใช้เเหนเเดงที่ยังไม่โตเต็มที่เเละยังเป็นสีเขียวอยู่ เมนูที่ทำได้เเก่ ลวกจิ้มน้ำพริก ผักใส่หมู/เนื้อ ทำอาหารจำพวกเเกงต่าง ๆ เเต่ควรปรุงสุกทุกครั้งเพราะอาจจะมีพยาธิหรือไข่พยาธิเกาะติดมาด้วย

นี่คือประโยชน์ของเเหนเเดงพืชที่กำลังเป็นที่นิยมในตอนนี้ จะเห็นว่ามันมีประโยชน์เยอะมาก ใครอยากทดลองเลี้ยงดูสามารถลองทำตามขั้นตอนที่บอกไปได้เลยนะคะ

ที่มาภาพ : อธิวัฒน์ ยั่วจิตร

ที่มา : Baanlaesuan Garden & Farm