สมัยเราจะเคยชินกับขนมสัญชาติอื่น ๆ มากมายเลย โดยเฉพาะขนมญี่ปุ่น ขนมเกาหลี เป็นต้น แต่ยังมีขนมของไทยเราเองที่เป็น ขนมไทยโบราณ ขนมชาววัง ที่น่าสนใจมากมายเลยล่ะค่ะ บางอย่างก็อาจจะหาชม และหาทานได้ยากมากในสมัยนี้ จะมีขนมอะไร และหน้าตาเป็นแบบไหนบ้างตามมาส่องกันเลยค่า
9 ขนมไทยโบราณ
1. ขนมพระพาย
ขนมพระพาย ขนมสีสันสวยงาม ที่สอดไส้ถั่วเขียวกวนหอม ๆ ห่อด้วยแป้งข้าวเหนียว ผสมแป้งข้าวเจ้าหากสี อย่างสีธรรมชาติของดอกอัญชัน ดอกกระเจี๊ยบ และสีของใบเตย ราดหน้าขนมด้วยกะทิ ขนมไทยโบราณที่หาทานยากในสมัยนี้ เวลารับประทานจะมีความเหนียวนุ่มของแป้ง และมีกลิ่นหอมของกะทิ และหอมถั่วเขียวกวน เป็นขนมที่นิยมนำมาใช้ในงานแต่ง ถือเป็นขนมมงคลอย่างหนึ่งของไทยค่ะ
2. ขนมบุหลันดั้นเมฆ
ขนมบุหลันดั้นเมฆ เป็นขนมในสมัยรัชกาลที่ ๒ ที่ได้มากจากเพลงพระราชนิพนธ์ “บุหลันเลื่อนลอย” ในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย รัชกาลที่ ๒ ซึ่งส่วนตรงกลางของขนมจะทำจากไข่แดงโดยสื่อถึงพระจันทร์ ที่โดเด่นเป็นสง่าบนท้องฟ้ายามค่ำคืน โดยมีก้อนเมฆล้อมรอบทำจากแป้งสีน้ำเงิน ซึ่งขนมบุหลันดั้นเมฆยังใช้ในการเสี่ยงทายในการเลื่อนยศ เลื่อนตำแหน่ง จากการดูไข่แดงตรงกลางขนม หากลักษณะไข่แดงอยู่ตรงกลางพอดี แสดงว่าการงานจะดี จะได้เลื่อนยศ เลื่อนตำแหน่ง เป็นต้น
3. ขนมหม้อตาล
ขนมหม้อตาลเรียกอีกอย่างหนึ่งว่าขนมหม้อเงิน หม้อทอง เป็นขนมชาววัง ที่ใช้ในงานแต่งงานของไทย ด้วยลักษณะของขนมที่มีรูปทรงเหมือนหม้อดินเผาขนาดเล็ก ตรงกลางไส้จะเป็นน้ำตาลเคี่ยวหลากหลายสีสัน ซึ่งสมัยนี้ไม่ค่อยมีคนทำมากนัก เนื่องจากมีขั้นตอนในการทที่ค่อนข้างซับซ้อนและยุ่งยาก แป้งอบแล้วจะต้องไม่แข็งเกินไป อบควันเทียนเพิ่มความหอมของขนม
4. ขนมเกสรชมพู่ ขนมไทยโบราณ
ขนมเกสรชมพูเป็นขนมไทยโบราณที่มักใช้ในงานมงคล เป็นขนมที่มีรสชาติหวาน หอม ใช้ทานคู่กับกาแฟ หรือชา จะชูรสได้ดีมาก ซึ่งสมัยนี้แทบจะหาไม่ได้เลย เพราะจริง ๆ แล้วขนมไทยสมัยก่อนจะทำเฉพาะช่วงที่มีงานพิธีสำคัญ งานมงคลต่าง ๆ เพราะขนมไทยโบราณ หรือขนมชาววังต่าง ๆ จะต้องใช้เวลา ใช้ความละเอียดอ่อน และประณีต จึงทำให้พบเห็นได้ไม่บ่อย โดยเฉพาะในสมัยนี้
5. ขนมดอกโสน ขนมไทยโบราณ
ปกติแล้วเราจะจะรู้จักดอกไม้ที่เสิร์ฟมาคู่กับน้ำพริก แต่รู้มั้ยคะว่าจริง ๆ แล้วขนมไทยเราก็มีขนมที่ทำมาจากดอกโสนด้วยนะคะ ซึ่งในดอกโสนก็จะมีสรรพคุณทางยา ที่ช่วยไล่พิษร้อน ถอนพิษไข้ และยังมีวิตามินมากมายที่ช่วยบำรุงร่างกาย แต่จะทานเป็นยาต้มบางครั้งก็อาจจะทำให้ทานยาก จึงได้มีการนำดอกโสนมาทำเป็นขนม เพื่อให้มีรสชาติที่ดี และทานได้ง่าย เหมือนเป้นการทานสมุนไพรในรูปแบบของขนม เดี๋ยวนี้หาไม่มีแล้ว นอกจากจะทำทานกันเองที่บ้านค่ะ
6. ขนมผกากรอง
ขนมผกากรอง เป็นขนมไทยสูตรชาววัง น่าตาดูงดงามน่ารับประทานมาก สีสันสวยงามเหมือนดอกไม้ที่กำลังเบ่งบาน เป็นขนมที่พัฒนามาจาก ขนมช่อม่วง รสชาติจะมีความหวานมัน ไม่หวานมาก ทานง่าย เป็นขนมทานเล่นที่ดูสวยงาม และน่าทานมาก ไส้ด้านในจะทำมาจาก เผือกกวน ซึ่งสมัยนี้ก็ยังพอหาทานได้ แต่มีการปรับสูตรไปเรื่อยตามยุคสมัยค่ะ
7. ขนมช่อม่วง ขนมไทยโบราณ
ขนมช่อม่วง เป็นขนมที่มีลักษณะคล้ายกับขนมสาคู แต่มีการปั้นตัวแป้งให้เป็นเหมือนช่อดอกไม้สีม่วง สอดไส้ที่ปรุงรสด้วย ผักชี กระเทียม พริกไทย ที่คนไทยเรียกกันว่า สามเกลอ ไว้ด้านใน จัดว่าเป็นขนมทานเล่นที่มีมาตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ ๒ เป็นขนมที่เด็ก ๆ สมัยก่อนทำ ใช้แป้งหลายรูปแบบในการทำ ถือเป็นขนมไทยโบราณอีกหนึ่งอย่างที่ต้องใช้ความประณีตในการทำ
8. ขนมดาราทอง หรือที่รู้จักกันในชื่อ จ่ามงกุฎ
จริง ๆ แล้วขนมนี้หลายคนมักจะเข้าใจผิดว่าเป็นขนม จ่ามงกุฎ แต่แท้จริงแล้วชื่อของขนม ที่มีหน้าตาที่เหลืองทองอร่ามคล้ายดอกบัวบาน มีชื่อว่า ขนมดาราทอง หรืออีกชื่อนึงคือ ดอกเอกกระจัง เป็นขนมที่คิดค้นมาในสมัย จอมพล ป.พิบูลสงคราม เป็นนายกรัฐมนตรี
หน้าตาของขนมจ่ามงกุฎที่แท้จริง
ขนมจ่ามงกุฎปรากฏชื่อครั้งแรกในกาพย์เห่ชมเครื่องคาวหวานในสมัยราชกาลที่ ๒ จริง ๆ แล้วขนมจ่ามงกุฎเป็นขนมที่ทำจากแป้งกวน ประดับหน้าขนมด้วยเม็ดแตงโม ห่อด้วยใบตอง คำเล็ก ๆ น่ารัก ซึ่งนี้เป็นหน้าตาที่แท้จริงของขนมชื่อ จ่ามงกุฎค่ะ ที่หลายคนเข้าใจผิดว่าเป็นขนมดาราทอง
8. ขนมสัมปันนี
ขนมไทยโบราณที่ชื่อว่า ขนมสัมปันนี มีลักษณะเป็นขนมทานเล่น รสชาติจะหวาน ๆ เวลาเอาเข้าปากแล้ว มันจะละลายในปากไปเลยค่ะ แทบจะไม่ต้องคี้ยว เรียกได้ว่าเป็นคุกกี้สไตล์ไทย คล้าย ๆ ขนมเมอแร็งก์ของฝรั่งเศส แต่จะไม่แข็ง เนื้อจะแน่นกว่า เหมือนเป็นแป้งผง ๆ อัดก้อน ทำง่ายสุดในบรรดาขนมไทยโบราณนะเราว่า แค่เคี่ยวน้ำตาลให้ได่ที่ แล้วนำไปสผมกับแป้ง กดใส่พิมพ์ ทิ้งให้เซตก็สามารถทานได้ แต่เห็นวิธีง่าย ๆ แบบนี้มันค่อนข้างใช้เวลา และต้องใจเย็น ๆ ถ้าเคี่ยวน้ำตาลนานไปก็เหนียวเกิน ใส่แป้งเยอะไปก็แข็ง ใส่น้อยไปก็ติดพิมพ์เซตตัวช้า แต่พอทำเสร็จแล้ว ทานแทนคุกกี้ได้เลยค่ะ
9. ขนมเสน่ห์จันทน์
ขนมเสน่ห์จันทน์ ขนมไทยโบราณที่ใช้ในงานมงคล อย่างงานแต่งงาน ลักษณะจะเป็นทรงกลมแบนนิด ๆ เลียนแบบลักษณะของ ลูกจัน ผลไม้ชนิดหนึ่ง ที่เมื่อสุกแล้วจะมีกลิ่นหอมเย้ายวน โดยขนมจะทำมาจากลูกจันป่น จะมีสีออกสีเหลืองทองกลิ่นหอมเป็นเอกลักษณ์ เชื่อกันว่าทานแล้วจะมีแต่คนหลงรัก เหมือนกลิ่นหอมของน่าหลงเสน่ห์ของลูกจัน
นี่ก็เป็นหน้าตาของ ขนมไทยโบราณ ขนมชาววัง ที่สมัยนี้อาจจะหาทานได้ยากแล้ว เพราะขนมแต่ละชนิดจะต้องใช้เวลา และใช้ความประณีตในการบบรจงทำเพื่อให้ได้หน้าตาของขนมสวย ๆ ออกมาแต่ละชิ้น ด้วยระยะเวลาตรงนี้ในสมัยนี้ก็คือ ทำแล้วไม่ทันกินประมาณนั้นค่ะ เวลาทุกอย่างเป็นเงินเป็นทอง เลยจะไม่ค่อยมีให้เห็นกันแล้ว แต่อย่างไรก็ตามอย่างน้อยก็รู้จักกันไว้ ก่อนที่มันจะถูกลืมไปอย่างน่าเสียดาย ใครเคยทานขนมไทยโบราณแบบไหนกันบ้างคะ ลองมาแชร์รสชาติให้เพื่อนรู้บ้างน้า ส่วนใครที่เห็นแบบนี้แล้ว อยากออกไปหาคาเฟ่ หาร้านอาหารเด็ดดังสามารถเข้าไปดูเพิ่มได้ที่ Inzpy Travel