มหกรรมการแข่งขันกีฬาระดับโลกอย่างโอลิมปิก 2024 ใกล้เข้ามาทุกทีแล้วกับ ปีนี้หลายคนไปให้น้ำหนักกับชุดกีฬา เพราะในช่วงสองสัปดาห์ที่ผ่านมา เราได้เห็นคนโพสต์อวดชุดกีฬาแต่ละชาติมากเป็นพิเศษ จนเกือบลืมไปว่า ทุกทัวร์นาเมนต์มักจะมีมาสคอต ซึ่งโอลิมปิก 2024 ที่กรุงปารีส ประเทศฝรั่งเศส ก็มีเช่นกัน มาสคอตโอลิมปิก คือ “Phryges” (อ่านว่า “ฟรี-จีส”) ตัวอะไรแดงๆ ประหลาดๆ จะสามเหลี่ยมก็ไม่ใช่ จะเป็นดาวก็ไม่คล้ายนัก
มาสคอตโอลิมปิก Phryges เป็นมาสคอตรูปทรงคล้ายกรวยคว่ำ หน้าตาน่าเอ็นดู มีแขนขา ที่มาในสีแดง สีน้ำเงิน และสีขาว แสดงถึงความเป็นชาติฝรั่งเศส บริเวณขาของมาสคอตตัวหนึ่งมีการสกรีนลายให้มีลักษณะคล้ายขาเทียม เพื่อเป็นตัวแทนของนักกีฬาพาราลิมปิกโดยเฉพาะ โดยต้นแบบของมาสคอตมาจากหมวกแก๊ปของชาวฟรีเจีย (Phrygian Cap) ที่มีความหมายสำคัญทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมของฝรั่งเศสตั้งแต่ยุคอาณาจักรกรีกโบราณหรือประเทศตุรกีในปัจจุบัน
หมวกแก๊ปของชาวฟรีเจีย (Phrygian Cap) เคยปรากฎอยู่บนภาพเขียนชื่อดัง ‘Liberty Leading People’ วาดโดย แฟร์ดิน็อง-วิกตอร์-เออแฌน เดอลาครัว จะเห็นได้ว่าในภาพมีหมวกสีแดงบนศีรษะของมารีอานน์ ในขณะเหตุการณ์ปฏิวัติฝรั่งเศสหรือวันทลายคุกบาสตีลล์ ซึ่งต่อมาได้กลายเป็นสัญลักษณ์แห่งชาติฝรั่งเศสในภายหลัง
การออกแบบจึงนี้ได้รับแรงบันดาลใจมาจาก ‘หมวกเสรีภาพ’ หรือ Phrygian Cap ที่มีลักษณะยอดแหลมและม้วนพับไปข้างหน้า เป็นสัญลักษณ์ของความเป็นอิสระ สิทธิเสรีภาพ และการปฏิวัติ โดยเริ่มใช้ในยุคการปฏิวัติฝรั่งเศสในปี 1789 จนถึงปัจจุบัน ส่วนสาเหตุที่มาสคอตต้องมี 2 ตัว เพราะอยากสื่อความหมายว่า การเดินไปคนเดียวนั้นอาจทำให้ไปได้ไว แต่การจับมือเดินไปร่วมกันจะทำให้ไปในจุดที่ไกลกว่าได้
คณะกรรมการจัดงานโอลิมปิกของฝรั่งเศส ให้นิยามไว้ว่า “มันเป็นโอกาสที่จะนำเสนอจิตวิญญาณของฝรั่งเศสด้วยสิ่งใหม่ แทนที่ใช้มาสคอตเป็นรูปสัตว์แบบเดิมๆ”
แต่หนังสือพิมพ์หัวใหญ่ของฝรั่งเศสอย่างลิเบอเรชัน (Libération) ได้วิพากษ์วิจารณ์การออกแบบมาสคอตครั้งนี้ว่า “ดูเหมือนคลิตอริสใส่รองเท้ากีฬาไม่มีผิด”
นอกจากนี้ ยังกล่าวเชิงเสียดสีถึงการนำไปจัดแสดงใกล้กับหอไอเฟล ที่เป็นเหมือนสัญลักษณ์การปฏิวัติจากสิ่งที่คล้ายเครื่องเพศชาย และตั้งคำถามถึงทีมผู้ออกแบบว่า ทำไม มาสคอตโอลิมปิก 2 ตัวนี้ถึงมีลักษณะเหมือนตุ๊กตาพองลมรูปคลิตอริส ที่เคยนำไปตั้งในบริเวณเดียวกันในวันสิทธิสตรีโลกเมื่อปีที่แล้ว
กองแตง ชีราร์ด (Quentin Girard) นักข่าวจากลิเบอเรชัน แสดงความเห็นเพิ่มเติมว่า “นี่คือข่าวดีสำหรับคนฝรั่งเศสที่จะมีมาสคอตรูปร่างคล้ายคลิตอริสเป็นสัญลักษณ์งานโอลิมปิก เพราะถือเป็นการทำลายความหัวโบราณที่ผูกติดกับชาติของเราได้ และยังแสดงให้เห็นถึงการปฏิวัติโดยแนวคิดสตรีนิยม”
ฟรีจีส จึงไม่ใช่แค่มาสคอตทั่วไปนะ แต่เป็นสัญลักษณ์ของเสรีภาพและความเป็นอิสระที่ฝรั่งเศสภูมิใจและต้องการนำเสนอให้โลกได้รู้จัก
บทความที่น่าสนใจ
Louis Vuitton เปิดตัวเครื่องเเต่งกายของผู้เชิญเหรียญรางวัลเเละถาดที่วางเหรียญสุดไฮโซ
เกาหลีใต้ เปิดตัวชุดที่นักกีฬาใช้ในพิธีเปิด-ปิด กีฬาโอลิมปิก 2024 ณ กรุงปารีส
“ฝรั่งเศส” เป็นเจ้าภาพการแข่งขันโอลิมปิกครั้งที่ 3 ในรอบ 100 ปี มีอะไรน่าสนใจบ้าง?